کد مطلب:298700 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:266
اسماء و القاب حضرت فاطمه
سیره نویسان و محدثین اسلامی، به سندهای مختلف أسماء و القاب متعددی برای حضرت فاطمه علیهاالسلام ذكر كرده اند.
از جمله، حضرت صادق علیه السلام فرموده اند: فاطمه زهرا علیهاالسلام، در نزد حق تعالی نُه نام دارد [1] كه عبارتند از: «فاطمه» به معنی بریده شده از هر گونه شر و
پلیدی و پاك و پاكیزه از همه ی بدیها. [2] .
روایت است: «انما سمیت فاطمه لان الله تعالی فطم من أحبها من النار» [3] (آن حضرت فاطمه نامیده شد زیرا حق تعالی او و دوستدارانش را از آتش جهنم بریده است).
و معنی دیگر فاطمه را گفته اند: خداوند وی را از جهل به نیروی علم بازداشت و خلائق از شناخت آن حضرت عاجزند. [4] .
«صدیقه» به معنی راستگو، كه راستگویان كامل معصومین علیهم السلام هستند و «مباركه» یعنی صاحب بركت در علم و فضل و كمالات و كرامات، «طاهره» به معنی پاكیزه از هر صفت نقص، «زكیه» یعنی نمو كننده در كمالات و نیكی ها و خیرات، «راضیه» یعنی راضی به قضای الهی، «مرضیه» یعنی پسندیده خدا و دوستان خدا، «محدثه» یعنی ملك با او سخن می گفت. «زهرا» یعنی نورانی به نور صوری و معنوی. [5] .
از اباعبدالله علیه السلام روایت است، حضرت فاطمه را زهرا نامیدند چون وقتی در محراب عبادت می ایستاد، فروغ جمالش بر اهل آسمان می تافت چنانكه نور
ستارگان بر اهل زمین می تافت. [6] .
هر كدام از اسماء و القاب حضرت زهرا علیهاالسلام دال بر فضیلتی از فضایل آن بانوی بزرگوار است.
اسماء دیگر آن حضرت عبارتند از «بتول» كه رسول اكرم صلی اللَّه علیه و آله فرمودند: «اَلْبَتولُ الّتی لَمْ تَرَ حُمْرَةً قط، اَی لَمْ تحِضْ...» [7] .
آن علتها و پلیدیها كه زنان دارند، حضرت فاطمه علیهاالسلام از آن به دور است. و هم چنین، آن حضرت را «حصان» به معنی پارسا و عفیف و «حره» زنی آزاد كه عمل وی خالص باشد و «سیده» و «عذرا» و «مریم كبری» نامیده اند. [8] .
روایت است در آسمانها وی را «حانیه» (كسی كه به همسر و فرزندانش مشفق و مهربان، و نیز به معنی بزرگوار و محترم است) و «النوریة السماویة» و «منصوره» نامیدند. [9] .
كنیه های آن حضرت «ام الحسن» و «ام الحسین» و «ام الائمه» و «ام ابیها» است. [10] .
در بحار الانوار آمده است: «كان نقش خاتمها أمن المتوكلون و بوّ ابها فضّه- أمتها» [11] یعنی بر روی انگشتر آن حضرت عبارت «انسانهای متوكل
آسوده اند» نقش بسته بود و فضه سمت خدمتگزاری به حضرت فاطمه را عهده دار بود.
[1] ر. ك: علل الشرايع، تأليف شيخ صدوق، مكتب داوري، قم منشورات، مكتب حيدريه، چاپ در نجف (1358 ه 1966 م)، ص 178 و بحارالانوار، جلد 43، ص 10.
[2] ر. ك: معاني الاخبار شيخ صدوق، تصحيح علي غفاري، ناشر دارالعلم قم، 1379، ص 64، ذخائر العقبي، ص 26 و رياحين الشريعه در ترجمه بانوان دانشمند شيعه، تأليف ذبيح الله محلاتي، دارالكتب اسلاميه، تهران، بي تا، جلد اول، صص 45- 42.
[3] بحار الانوار، جلد 43، ص 14.
[4] بحار الانوار، جلد 43، ص 15.
[5] ر. ك: معاني الاخبار، ص 64، علل الشريع، ص 180، رياحين الشريعه، صص 45- 42.
[6] ر. ك: بحارالانوار، جلد 43، ص 12.
[7] مناقب آل ابي طالب، جلد سوم، ص 378 و هم چنين رجوع شود به معاني الاخبار، ص 64 و بحارالانوار، جلد 43، صص 19 و 18.
[8] ر. ك: مناقب آل ابي طالب، جلد سوم، ص 406، رياحين الشريعه، جلد اول، صص 24- 23.
[9] ر. ك: بيت الاحزان، متن عربي، ص 6، معاني الاخبار، حديث 53، ص 396، بحارالانوار، جلد 43، ص 18 و ناسخ التواريخ، جلد سوم، ص 20.
[10] مناقب آل ابي طالب، جلد سوم، ص 358.
[11] بحارالانوار، جلد 43، ص 9.